Рубрика: Պատմություն 2022-2023

Բյուզանդիան Հայկական (Մակեդոնական) հարստության օրոք

  1. արաբների դեմ մղվող պատերազամների հետևանքով

Բյուզանդիան կորցրեց Ասորիքը,Պաղեստինը ու փոքր Ասիայի արևելքը։

2.Ով էր Հայկական-Մակենդոնական արքայատոհմի հիմնադիրը:Ինչպես նա հասավ յասերական աստիճանի

Վասիլ 1-ը ազգությամբ հայ է , ով եղել է գերի բուլղարիայում, որից հետո աշխատել է Բյուզանդիայի թագավորական պալատում ինչպես ախոռապան։ Դրանից հետո նա դարձավ համակառավարիչ։ Հետո տապալեց իր համակառավարչին, ու դարձավ կայսր։

3.Փաստերով հիմնավորեք,որ Հայկական արքայատոհմի օորոք Բյուզանդիան կրկին հզորացել էր:

Հենց Հայկական արքայատոհմի ժամանակ կայսրությունը միացավ բուլղարիկան թագավորության, ասորիքի, հյուսիսային միջագետքի, ու Հայաստանի մեծ մասին:

4.Ինչով էր հայտնի Կոստանդին 7-րդ Ծիրանածին կայսրը

Նա արվեստի և գիտության հովանավորն էր։ Նա շատ գրակզնություն է գրել ոչ միայն Բյուզանդիայի այլ նաև ուրիշ ազգերի մասին, նաև Հայաստանի մասին:

5.Որն է բյուզանդկան էպոսը և ինչի հետ է կապված նրա ստեղծումը:Այս առումով կարող ենք այն համեմատել հայկական պոսի հետ:

Արաբների դեմ մխած պատերազմի ընթացքում գրվել է բյուզանդական էպոսը, <Ազդիգենիս ակրիտասի մասին։

6.Երբ է բացվել Կոստանդուպոլսի համալսարանը

1045 թվականին բացվեց համալսարան որն ուներ իրավաբսնական ու փիլիսոփայակ ֆակուլտետներ։

7.Ովքեր էին սելջուկները և պեչենեգները:

Դրանք երկու ազգերն էին որոնք հարձակվել էին Բյուզանդիայի վրա։ Վերջում սելջուկները գրավեցին Բյուզանդիան ։

8.Երբ է տեղի ունեցել Մանազկերտի ճակատամարտը:ինչ հետևանքներ ունեցավ այն:

9.Որ արքայատոհմին անցավ գահը ծանր վիճակում:

Այս ծանր ժամանակ գահի եկավ կոմնեոնոսների արքայատոհմը։ Նոր կայսրը բավականին մեծ բարեփոխում արեց։ Նա ինչքանով կարողացավ երկարացրեծ կայսրության գոյություն։ Բայց վերջ ի վերջո կայսրությունը մեկա փլու

Рубрика: Պատմություն 2022-2023

Ժամանակ անիշխանության

Հարցեր

• Անակ Պարթևը ինչու՞ էր եկել Հայաստան։

Նրան ուղարկել էր Սասանյան թագավորության արքան։ Նա հարձակվել էր Հայաստանի վրա ու ուղարկել էր էր որ Անակ Պարթևին Խոսրով 2 ին սպանելու նպատակով։  

• Ներկայացրեք Խոսրով ll-ի սպանության հետ կապված դեպքերը։

Երբ Շապուհ 1 ը հարձակվել էր Հայաստանի վրա Տրդատ 1 Ի փոխարեն գահի բարձրացավ Խոսրով 1ը։ Իսկ  Շապուհի 1 ը  ուղարկեց Անակ Պարթևին Հայաստան որ նա սպանի Խոսրովին։ Անաակ Պարթևը գնաց մեծ Հայկ։ Նա ձևացրեց որ փորձում է պաշպանվել Արտազ գավառում, իսկ հետո սպանում է Խոսրովին։

• Ի՞նչ կրոն էին ուզում հայերին պարտադրել պարսիկները։

Պարսիկները փորձում էին Հայերին պարդատրել: Այդ կրոնը եղել է Սասասյան կայսրությանը, մեծ հայանակությամբ Աքեմենյանների կրոնը։ Զրադաշտականության կրոնը։ Դա հին երևի նախաքրիստոնեական կրոն է։ Այն ենթադրում էր որ կան երկու ոգիներ։ Բարին ու չարը, ու նրանք հավերժ պատերազմ են անում իրար մինչև։

Рубрика: Պատմություն 2022-2023

Պատմության գրավոր Ապրիլ

Ի՞նչ նշանակություն ունեցավ Մագնեսիայի ճակատամարտը հայերի համար։

Փոքր Ասիայի Մագնեսիա քաղաքում եղավ այդ ճակատամարտը։ Իր արդյունքում Սելեֆկյանները պարտություն կրեց։

• Ո՞րն էր Արտաշես l-ի գլխավոր նպատակը։

Նա ուզում էր միացնել ամբողջ Հայաստանը։ Մեծ Հայկը ու Փոքր Հայկը։ 

• Ի՞նչ բարեփոխումներ է իրականացրել Արտաշեսը։

Առաջին բարեփուխմն հողայինն է ։ Նա հեշտացրեց ագարակատերների, գյուղացիների գործը։ Ագարականները առանց արգելքի կարող էին գործ անել իսկ գյուղացիներին պետք չեր վարկ վերցնել պետությունից հողի տարածքի համար։ 

Նա կառուցեծ իր քաղաքը որի անունը Արտաշատ է ։

• Ու՞մ որդին էր Տիգրան Մեծը, ինչու՞ էր նա որպես պատանդ հայտնվել Պարթևստան՝լճժ

• Ներկայացրեք Տիգրան Մեծի գործունեությունը։

Տիգրան Մեծը Տիրան 1 Արտաշեսյանի  տղան ա։

• Ներկայացրեք Հայ-պոնտական հարաբերությունները Տիգրան Մեծի օրոք։

Երկու թագավորությունները շատ էին մարտնչում նրանք տարբեր ծրագրեր ունեին, ամեն մի թագավորությունը մտածում էր իր համար լավի մասին ավելի շատ։

Рубрика: Պատմություն 2022-2023

Հայաստանը`աշխարհակալ տերություն

• Ինչու՞ Տիգրան Մեծին  չհաջողվեց  իր թագավորությանը  միացնել Փոքր Հայքը։

Որովհետեւ էտ ժամանակ Փոքր հայքը միացված էր Պոնտոսին ու Տիգրան մեծը չէր կարող վերցնել այն։


• Ներկայացրեք հայ-պոնտական հարաբերությունները։

Նրանք շատ խաղաղ էին, երկու պետությունները օգնում էին իրար ինչքան կարող էին ու փորձում էին նվաճել երկրներ իրար հետ։


• Ներկայացրեք  հայ-պարթևական  պատերազմի արդյունքները։

Ք. Ա 88 թվականի Տիգրան մեծի փեսան Միհրդատ 2-րդ ը մահացավ։ Այդ ժամանակ սկսեց հայ-պարթեւական կռիվը։ Այդ պահը շատ հարմար եր տարածքներ վերադարձնելու համար։ Նա արշավեց դեպի երկիրը։ Անցնելով զորքը նա հասավ ամառային քաղաք Էքբատան ու նվաճեց նրան։

Рубрика: Պատմություն 2022-2023

Դաս 1


Գիր և արվեստ

  • Հասարակության զարգացման ո՞ր փուլում է ստեղծվել գիրը։

Գիրը ստեղծվել է 4-րդ հազարամյակի վերջին ու 3-րդ ի սկզբին:

  • Ինչի՞ հետ է կապված գրի առաջացումը։

Արդեն կյանքը դժվարանում էր, ստեղծվում էին պետություններ ու մարդիկ չէին կարող հիշել այդքան շատ բան դրա համար էլ ստեղծվեց գիրը։

  • Ի՞նչ է սեպագիրը, ովքե՞ր են ստեղծել այն։

Սեպագիրը քարի վրա քերծած իերոգլիֆներն է որոնք քերվել են հատուկ գործիքներով։ Սեպագիրների վրա սովորաբար գրված էին թագվորների խոսքերը։

  • Հին Արևելքի գեղարվեստական ստեղծագործություններն ի՞նչ բնույթ ունեն։ Ինչի՞ մասին են դրանք։

Հին Արևելքի արձանների ու նկարների վրա իրենց աստվածներն, ու թագավորներն էին։ Նրանք տարբերվում էին իրենց շքեղությամբ։ Իրենք շատ մեծ էին որովհեւեւ մարդիկ մտածում էին որ Արքաներին ու աստվածներին պետք են մեծ պալատներ։

Рубрика: Պատմություն 2022-2023

Դաս 2

  • Ներկայացրե՛ք Հայաստանի վիճակը Ք.ա. երրորդ դարի վերջին։

Այդ դարին Սելեւկյանը շատ շատ էր փորձում Հայաստանը գրավել։ Բայց չստացվեց: Մեծ ու փոքր Հայքը միասին էին: Հայկական թագավոր Շամ Երվանդունին հիմնեց Սոմոսատ կամ Շամշատ կենտրոն քաղաքը: Նաեւ այդ ժամանակ հայտնվեց դրամը:

Հայաստանի վիճակը երրորդ դարի սկսբին կանգուն էր, բայց հետո Հայաստանը թուլացավ:

  • Ինչու՞ Սելևկյաններին ի վերջո հաջողվեց գրավել Հայաստանը։

Հայաստանը սկսում էր թուլանալ: Երվանդ 4-րդ ը զոհվեց իսկ հետո Սեքեւկկյանը գրավեց Հայաստանը:

Рубрика: Պատմություն 2022-2023

Դաս 1

Գավգամելիայի մարտ

  • Ո՞վ էր Ալեքսանդր Մակեդոնացին։

Ալեկսանդր Մակեդոնացին Մակեդոնիայի զորավարն էր ով շատ հզոր էր: Նա հաղթել է Դարեհ 3-ին: Նա այնքան շատ արշավներ է արել որ ստեղծել է արշխարհակալություն:

  • Պատմե՛ք Գավգամելիայի ճակատամարտի մասին։

Այս մարտը ամեն որոշիչն էր: Այն Մակեդոնիայի ու Աքեմենյան տերության միջեւ էր: Դարեհ 3-րդ ը պարտվեց որից հետո Աքեմենյան տերություննը վերացավ: Ու Հայաստանը ազատվեց: Մարտից հետո Մակեդոնացին ուղարկեց իր զորքը Հայաստան ոսկի հանելու համար:

  • Ներկայացրե՛ք Ալեքսանդր Մակեդոնացու աշխարհակալությունը։

Այդ մեկը ամենա մեծն էր: Տարիներ հետոայն ձգվեց դեպի Միջին Ասիա ու հնդկաստան: Մայրաքաղաքը Բաբելոնն էր:

Рубрика: Պատմություն 2022-2023

Հայաստանը Աքեմենյան տիրության կազմի մեջ

  • Ո՞վ էր Դարեհ I-ը, ինչու՞ Հայաստանը սկզբում չճանաչեց նրա գերիշխանությունը։

Դարեհ 1-ը Աքեմենյան տոհմի ներկայացուցիչն էր: Նա կռվել է շատ երկրների հետ: Ու նա գրել է սեպագիր արձանագրություն որի անունը Բեհիստության արձանագրություն է: Նա կռվել է շատ երկրների հետ դրա համար էլ Հայաստանը չի ճանաչել իր օրինական գահակալությունը:

  • Ի՞նչ գիտեք Աքեմենյան տերության 13-րդ սատրապության մասին։
  • Ո՞վ էր Երվանդ III-ը։
Рубрика: Без рубрики, Պատմություն 2022-2023

Նախնադար

• Մարդկության պատմության ո՞ր ժամանակաշրջանն է կոչվում նախնադար և ինչու՞։ Քանի՞ շրջանի է այն բաժանվում։

Նախնադարը Քրիստոսի ծնունդից առաջ էր:

Մենք կոչում ենք այդ շրջանը նախնադար որորվհետեւ մենք սկսել ենք հաշվել տարիներ ու դարերը Քրիստոսի ծնունդից հետո:Նախնադարին անվանում են նաեւ Մեր Թվարկությունից առաջ, նույն պատճառով քանի մեր թվարկությունը սկսել է Նախնադարից հետո:

Նախնադարը բաժանվում է երեք փուլի

Հին քարի դար

Միջին քարի դար

Նոր քարի դար:


• Ե՞րբ է սկսվել երկրագնդի մեծ սառցակալումը, ի՞նչ հետևանքներ է այն ունեցել։


Այն սկսվել է ամենահին շրջանում, մոտավորապես մեկ միլիոն տարի առաջ: Այն եկել էր հյուսիսից: Ոչնչացան շատ անտառները, տափաստանները: Ոչնչացան նաեւ շատ կենդանիների տեսակներ: Մարդիկ սկսեցին շարժել դեպի հարավ:


• Ի՞նչ էին անվանում հնագույն մարդկանց խմբերը։

Այդ խմբերը կոչվում են Նախնադարյան հովտեր, նրանք կազմված էին 15-20 հոգուց:


• Ինչո՞վ էին զբաղվում հնագույն մարդիկ։

Նրանք հիմնականում զբաղվում էին հավաքչությամբ ու որսորդությամբ: Հավաքչությամբ զբաղվում էին կանայք, նրանք հավաքում էին վայրի ցորեն, գարի, մրգեր, հատապտուղներ ու ուրիշ բաներ: Իսկ որսորդությամբ զբաղվում էին տղամարդիկ նրանք հավաքում էին մանր ու խոշոր կենդանիներ:

• Ի՞նչ սկզբունքով է կազմավորվել տոհմը։ Ինչո՞վ է այն տարբերվում հոտից։

Տոհմերը միացնում էին ազգակրականներին, նրանք շատ ավելի մեծ էին կան հովտերը մի տոհմը կազմված էր մոտ 150-200 մարդկանցից:Տոհմերը տարբերվում էին հովտերից նրանով որ ունեին մշտական տարածք:Տոհմերի անդամների պատկերացմամբ եթե իրենք մի տոհմում են ապրում նրանք պետք է պաշտպանեն իրար ու հոգ տանեն իրար մասին:


• Ի՞նչ եք հասկանում  բանական էակ ասելով։

Բանական էակը կամ մարդը ժամանակակից մարդ կամ կենդանին է:


• Պալեոլիթյան ի՞նչ կայաններ գիտեք Հայաստանում։

Պալեոլիթյան ամենահին կայանը Գուգարքում է, նրա հնությունը մոտավորապես 1,8 միլիոն տարի է:Գուգարքի տարացքի կայանը նաեւ Եվրոպայի ու Արեւմտյան Ասիայի հնագույն մարդու կայանն է:Հին կայաններ կան Արփի լեռանը Արիզնիում ու Ազոխումը:

Рубрика: Պատմություն 2022-2023

Հին Եգիպտոս

• Ովքե՞ր էին փարավոնները։

Փարավոնները թագավորներն էին, նաեւ փարավոնը նշանակում է աստծո որդի, դրա համար իրենց վերաբերվում էին ոնց-որ աստվածներին:


• Մի քանի նախադասությամբ ներկայացրու Ռամզես ll-ի գահակալման տարիները։

Ռամզես 2-րդ ի կարավառումից 16 տարի առաջ Եգիպտոսը ու Խետական տերությունը ճակատամարտի մեջ էին: Երբ Ռամզես 2-րդ ը թագավոր դարձավ նա կնքեց հավերջ բարեկամության պայմանագիր Խեթական տերության հետ: Պայմանագրի մեջ գրված էր որ բոլոր հարցերը պետք է լուծվեն խաղաղ ճանապարհով : Իսկ եթե երկրներից մեկի վրա հարձակվեն մյուս երկիրը պարտավոր է օգնել զորքով: Այդ պայմանագիրը ամրապնդեց Ռամզես 2-րդ ի ու Խեթական տերության թագավորի աղջկա ամուսնությունը:


• Ի՞նչ գիտեք եգիպտական մշակույթի մասին։

Ես գիտեմ որ Եգիպտացիները հավատում էին շատ աստվածներ ու ասում էին որ աստվածների որդիներն էին փարավոնները:Ես գիտեմ Գիզայի բուրգերի մասին, գիտեմ որ նրանք փարավոնների համար էին ստեղծված:

Գիզայի բուրգերին մասին ես գիտեմ այն որ նրանք այնպես են ստեղծված որ անգամ հիմա բոլոր տեխնոլոգիաներով նրանց ստեղծելը անհնար է:


• Ինչու՞ է հույն պատմիչ Հերոդոտոսը Եգիպտոսն անվանել Նեղոսի պարգև։

Որովհետեւ Եիպտացիները չունեին ուրիշ աղբյուր :Իրենք ապրում էին չոր անապատում, Նեղոսի իրենց միակ աղբյուրն էր, դրա համար էլ Հերոդոսը անվանում էր Եգիպտոսին Նեղոսի աղբյուր:

Рубрика: Պատմություն 2022-2023

Հայերի ծագում

Հարցեր

• Ո՞րն է հնդեվրոպական նախահայրենիքը։

Հնդեվրոպական նախահայրենիքը այն տարացքն է որտեղ հնդեվրոպական լեզվաընտանիքի մայր ժողովուրդը բնակվել էին:

• Ի՞նչ գիտեք հնդեվրոպական լեզվաընտանիքի մասին։ Ի՞նչ այլ լեզվաընտանիքներ կարող եք նշել։

Հայերը պատկանում են այդ լեզվաընտանիքին: Հնդեվրոպական ընտանիքը ամենատարածվածն է մոլորակում, որովհետեւ այն ձգտել էր Հնդկաստանի արեւելքից մինչեւ Եվրոպայի արեւմուտք:


• Ի՞նչ է ավանդազրույցը։


Ավանդազրույցը զրույց է տարբեր առասպելների, պատմությունների մասին:

• Ներկայացրե՛ք հայերի ծագման մասին պատմող հայկական ավանդազրույցը։

Рубрика: Պատմություն 2022-2023

Վաղ պետական կազմավորումները Հայաստանի տարածքում

Հարցեր

• Պետական ի՞նչ կառուցվածք ուներ Արատտան, ո՞րն էր նրա հովանավոր աստվածը։

Արատտան տեղակայվում էր Վանա Լճի ավազանում: Զբաղեցնում էր լճից Հյուսիս արեւմուտք ընկած մասը:
Արատտայի հովանավոր աստվածը Հայքն էր :

• Մի քանի նախադասությամբ ներկայացրեք Հայասսա թագավորության մասին։

Մ.Թ.Ա. 15-13 րդ դարում Հայերին շատ մոտիկ էին ապրում Խեթերը: Մեր երկիրը նրանք անվանում էին Հայասա, որը նշանակում է Հայերի երկիր: Այն գտնվում էր Եփրատ գետի հյուսիս արեւելյան կողմում:

• Մի քանի նախադասությամբ պատմեք Նաիրի երկրի մասին։

Նաիրին ապրել է Ք.Ա.13-10 րդ դարերում:Վանա Լճի ու Եփրատի հովթի միջեւ: Ինքը միացրել է մոտավորապես 60 ցեղ ու լավ կռվել հարեւան երկների հետ: